Terugplaatsing PAK kanon Zandoerle

Op 17 juni is het PAK kanon van Zandoerle terug geplaatst. Leden van Wheels waren uitgenodigd deel te nemen aan dit evenement. De GMC was er bij.

Het PAK kanon van Zandoerle heeft een hele geschiedenis. Het is een Panzer Abwehr Kanone van het type 40, met een kaliber van 75 mm. Het werd tijdens de tweede wereldoorlog door de bezetter gebruikt om vanuit Wintelre richting Oerle te schieten. Ze hadden zich in Wintelre gevestigd omdat daar een vliegveld was. Tijdens de bevrijding is er een zwaar gevecht geweest tussen troepen van de bezetter en geallieerde troepen. Hierbij kwamen aan beide zijden circa 60 militairen om het leven en brandden er elf huizen af. Na de terugtrekking van de bezetter in september 1944 bleven er in Wintelre een aantal kanonnen achter. Enkele bewoners hebben toen een ervan mee naar Oerle genomen, waar het in de bevrijdingsoptocht van 13 mei 1945 van Oerle naar Zandoerle werd gesleept en op 'het gemènt’ (de Oerse Brink) werd neergezet. Daar is het blijven staan tot 9 september vorig jaar.

In 1971 is het kanon al eens opgeknapt. Maar toen vorig jaar september Paul Verhoeven het kanon wilde lenen voor zijn film Zwartboek bleek het door roest zodanig aangetast te zijn dat dit niet mogelijk was. Dit was een groot probleem voor de buurtvereniging, want ze beschikten niet over de middelen om het kanon te laten herstellen. Hierop bood de firma LeeBur Multilift uit Bladel, een bedrijf gespecialiseerd in containerafzetinstallaties, aan om het kanon te restaureren. Men had hier ervaring mee omdat er eerder al werk voor defensie gedaan was. Het kanon is meegenomen naar het bedrijf in Bladel, waar het helemaal uit elkaar is gehaald. Sommige onderdelen zijn vervangen, maar de meesten konden gerestaureerd worden. Acht medewerkers van LeeBur werkten er in totaal zevenhonderd uur aan, deels zelfs in eigen tijd.

Op de grote dag werd er verzameld rond 13 uur op het bedrijventerrein in Bladel. Het kanon stond al te glimmen helemaal vooraan de stoet. Het zag er prachtig uit, weer helemaal opnieuw geverfd in het originele khaki en versierd met een krans en linten. De circa 30 voertuigen zouden de Reo die het kanon trok volgen op een route door de regio, om rond 16 uur in Zandoerle aan te komen. Onderweg zouden er met een origineel kanon uit de oorlog saluutschoten gelost worden. Omroep Brabant was present om verslag te doen van het avontuur.

Ik was natuurlijk weer de laatste die aankwam, dus mijn GMC kwam helemaal achteraan in de stoet terecht, alleen nog gevolgd door een jeep van de organisatie. Maar dat was geen probleem. Het was heerlijk zomerweer, 25 graden met een licht briesje. De BAR reenactment groep was ook present, in volledig correct Engels uniform gekleed met alle regalia. Wat moeten die het warm gehad hebben. Gelukkig had ik bij de GMC de airco aangezet, oftewel de deurtjes er af gehaald. Het dakzeiltje had ik laten zitten. Daardoor was het goed te doen. Ik zag een aantal lieden die alle zeilen verwijderd hadden van hun voertuig, die wilden onderweg zeker graag gebakken worden. Ook zag ik op diverse voertuigen Wheels vlaggetjes vrolijk wapperen. Dat deed me er aan denken dat ik dat nodig zelf ook een moest kopen. Reclame maken op zijn tijd is belangrijk.

Ruim voor we zouden vertrekken begon ik alvast met de GMC te starten, maar tot mijn verbazing sloeg hij meteen aan, dat gebeurt niet elke dag. Hij zal het ook naar zijn zin gehad hebben met het lekkere weer.

We kregen onderweg veel Brabants natuurschoon te zien. Het leek net een vakantieritje. De route liep via Hapert, Duizel en Knegsel naar Veldhoven. Via het City Centrum ging het richting Oerle. Het ging langzaam, maar niet zo langzaam als in Wageningen gelukkig. Nu was het gieren in twee of sukkelen in drie. Maar het was goed te doen. Menig sluisje en verkeersdrempeltje mochten we oversteken en er was zelfs een stukje busbaan in de route. Bij elk stoplicht werd er even een spurtje in gezet terwijl motorrijders het overige verkeer tegen hielden. Hierdoor bleef de stoet prima bij elkaar. Bij uitgaanscentrum De Kers was het even pauze want hier voegde harmonie Sint Cecilia en de Zandoerlese volksdansgroep De Klumpkes zich bij de stoet. Tussen Oerle en Zandoerle begon het ineens vreselijk te donderen en zag ik rookwolken in de verte. Toen ik dichterbij kwam zag ik dat er met een origineel 25 ponds Amerikaans kanon schoten werden gelost.

Hoe dichter bij de Brink we kwamen hoe meer volk er op de been was. Heel Zandoerle was uitgelopen leek het wel. Het hele veld stond vol met mensen en er was gelukkig een grote tent met versnaperingen, daar was ik onderhand wel aan toe. Nadat de voorste helft van de stoet was doorgereden om plaats te maken kwam het grote moment, het terugplaatsen van het kanon. Hierbij werd op een klein probleem gestuit, want om de Brink heen stonden allerlei lage houten palen, en daar kon het kanon niet voorbij. Dus werd er door enkele krachtige lieden meteen ingegrepen en werden er drie palen uit de grond getrokken. Toen was er geen sta in de weg meer en kon het kanon heel voorzichtig het gras op worden gereden. Onder groot applaus werd het door de reenactors weer op zijn eigen plekje gezet.

Uiteraard kwamen toen de speeches van Harrie Kelders van de buurtvereniging, van Han Roelofs, de directeur van Leebur, die de acht harde werkers uitvoerig prees voor hun noeste arbeid, en ook burgemeester Cox van Veldhoven sprak een dankwoord. LeeBur kreeg een prachtig Delfts Blauw bord als dank voor alle moeite. Toen vervolgens de harmonie in muziek uitbarstte en de volksdansgroep aan hun optreden begon, was het tijd om er stilletjes weer vandoor te gaan. Of eigenlijk niet zo stilletjes, want dertig stuks vier- en zescilinder motoren, dat maakt toch ietwat aan drukte.

Meteen werd er weer gestopt, bij de Molenvelden ditmaal, waar het goed bijkomen was aan de koffie met heerlijke broodjes. Een fijne afsluiting van een leuke dag. Ik ben blij dat ik er bij geweest ben.